فشار خون؛ قاتل خاموش

فشار خون؛ قاتل خاموش

بیماری فشار خون که از آن نیز به عنوان قاتل خاموش یاد می شود یک اختلال قلبی عروقی است که تعداد بیشماری از افراد، در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار میدهد به طوریکه طبق بر آورد های صورت گرفته شده ۹۷ هزار مورد از مرگ و میر مردم ایران در سال ۹۶ مستقیما به دلیل فشارخون بوده است.

هر سال بیماری فشارخون ، جان ۱۰۰ هزار نفر از مردم ما را می گیرد و فشارخون نه تنها باعث مرگ سالانه ۱۰۰ هزار نفر در کشور می شود بلکه آسیب های زیادی مانند سکته های قلبی و مغزی و معلولیت  را برای بیماران به همراه دارد.

 فشار خون یکی از علائم اصلی حیات است، هنگامی که سرخرگ‌های بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک نیز باریکتر شوند، فشار خون بالا می‌رود.

فشار خون‌ بالا گاهی‌ کشنده‌ بی‌سر و صدا نامیده‌ می‌شود ، زیرا تا مراحل‌ انتهایی‌ اکثرا هیچ‌ علامتی‌ ندارد.

  فشارخون‌ به طور طبیعی‌ در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما فردی‌ که‌ دچار بیماری‌ فشارخون‌ بالا است‌، به‌ هنگام‌ استراحت‌ نیز فشار خونش‌ بالاتر از حد طبیعی‌ است.

 اندازه گیری فشار خون

اصولا فشارخون در بخش‌های مختلف سیستم گردش خون متفاوت است ولی در اندازه گیری، فشار خون به دو نوع فشارخون سیستولی و دیاستولی مجزا می شود.

فشار خون سیستولی معمولاً به فشار خونی که در سرخرگ‌های است گفته می‌شود و فشارخون دیاستولی به فشارخون ورید گفته می شود.

معمول‌ترین روش اندازه‌گیری فشار خون به‌ وسیله فشارسنج است که با استفاده از ارتفاع جیوه برای اندازه‌گیری فشار خون در حال چرخش در رگ‌ها استفاده می‌کند.

فشارخون طبیعی براساس قرارداد برای فشارخون سیستولی پائین تراز ۱۲۰ میلی متر جیوه و برای فشارخون دیاستولی پائین تراز ۸۰ میلی ‌لیترجیوه است. شیوع فشارخون بالا در جوامع گوناگون متفاوت است .

 چه عاملی باعث به وجود آمدن فشار خون می شوند؟
 دلایل قطعی افزایش فشار خون هنوز شناخته نشده اند اما بر اساس تحقیقات چندین عامل که در ادامه مطلب می آیند ممکن است که در این افزایش نقش داشته باشند;
• سیگار کشیدن
• داشتن اضافه وزن
• نداشتن فعالیت فیزیکی
• رژیم غذایی پر نمک
• مصرف مشروبات الکلی
• استرس و اضطراب
 • سن بالا
• عوامل ژنتیکی
• سابقه خانوادگی فشار خون بالا
• بیماری کلیوی مزمن
• اختلالات غدد فوق کلیوی و تیروئید

تاثیر رژیم غذایی در کنترل فشارخون بالا

تعداد کمی از مردم می‌دانند که چه چیزی سبب افزایش فشارخونشان شده، اما می‌توان با تغییراتی در رژیم غذایی آن را کنترل و یا درمان کرد. کنترل و پیشگیری از فشارخون بالا سبب سلامت بدن و زندگی طولانی و با کیفیت می‌شود. در ادامه نیز توصیه‌هایی برای کاهش فشارخون بیان شده است.

کنترل فشار خون بالا؛

مصرف لبنیات کلسیم یک ماده معدنی است که به میزان زیاد در استخوان‌ها و دندان‌ها وجود دارد و تنها ۱% درصد آن در دیگر اندام بدن است. کلسیم به باز و بسته شدن درست رگ‌های خونی کمک می‌کند و فشار اضافی از روی دیواره رگ‌ها را برمی‌دارد؛ در نتیجه فشار خون را پایین می‌آورد.

هرچه میزان کلسیم مصرفی‌ بالاتر برود فشارخونتان کمتر می‌شود. میزان کلسیم توصیه شده برای مردان و زنان در ۱۹ تا ۵۰ سالگی ۱۰۰۰ میلی‌گرم، برای زنان بالای ۵۰ سال ۱۲۰۰ میلی‌گرم و برای نوجوانان در سن رشد ۱۳۰۰ میلی‌گرم است.
غذاهای حاوی کلسیم عبارتند از: لبنیاتی از قبیل شیر، ماست، کشک، بستنی و پنیر لوبیا چشم بلبلی، لوبیا پخته سالمون نخود فرنگی تخم شربتی بادام کاهو
کنترل فشار خون بالا؛ کاهش مصرف نمک مصرف نمک زیاد سبب بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، پوکی استخوان، سرطان معده و آسم می‌شود. با مصرف نمک بیش از اندازه بدن مقدار زیادی آب را در خود نگه می‌دارد تا بتواند سدیم اضافی را خارج کند. در نتیجه همین مسئله سبب افزایش فشارخون در برخی افراد می‌شود و باری اضافه بر قلب وارد می‌کند.

سازمان جهانی بهداشت میزان دریافت نمگ در افراد بالغ را کمتر از ۵ گرم اعلام کرده است. در سنین پایین‌تر نیز(۲-۱۵ سال) حداکثر میزان مصرف ۳ گرم در روز است. غذاهای سرشار از نمک که باید از مصرف آنها پرهیز کرد: سوسیس، کالباس، غذاهای کنسرو شده، زیتون شور انواع ترشی‌های آماده و شورها مثل خیارشور غذاهای فست فود مثل پیتزا تنقلاتی مثل ذرت بو داده، آجیل‌ها و مغزهای شور انواع سس‌ها از قبیل کچاپ، سس سویا، سس سالاد و رب گوجه فرنگی انواع سوپ‌های آماده سیب زمینی سرخ شده همراه با نمک مواد غذایی دارای کافئین از قبیل قهوه، چای، نوشابه و شکلات جوش شیرین و بکینگ پورد

کنترل فشار خون بالا؛

استفاده از غذاهای پرفیبر (میوه‌ها و سبزیجات) میوه‌ها و سبزیجات جزء مهمی از برنامه غذایی سالم هستند که هم فیبر زیادی دارند و هم بدون نمک هستند. مصرف روزانه و به اندازه این مواد نقش مهمی در پیشگیری و یا کاهش برخی بیماری‌های قلبی، فشارخون دارند. ترکیبات شیمایی موجود در سبزیجات و میوه‌ها عامل ضداسترس هستند و در کنترل فشارخون نقش مهمی دارند.

استرس یکی از عوامل مهم در فشارخون بالاست و ممکن است فرد زمینه ژنتیکی نداشته باشد و در اثر استرس به فشارخون مبتلا شده است.

سبزی‌های زیر برای کنترل فشار خون مفید هستند:

کرفس:

ترکیبات موجود در این گیاه روی عضلات نرم خونی اثر می‌گذارد و آنها را گشاد می‌کند در نتیجه سبب کاهش فشارخون می‌شود.

پیاز:

آنتی اکسیدان موجود در پیاز سبب کاهش لخته شدن خون در سرخرگ‌های قلب می‌شود و تاثیری شبیه به آسپرین در بدن دارد. سیر: مصرف این گیاه سبب تعدیل فشارخون می‌شود و چیزی حدود ۵ تا ۱۰ درجه فشارخون را کاهش می‌دهد.

تره فرنگی، پیازچه و ترب:

به دلیل فیبر و ویتامین‌های گروه B، Cو گوگرد خاصیت ضدعفونی کننده دارند و به کاهش فشارخون کمک می‌کنند.

گوجه فرنگی:

آب گوجه فرنگی را «خون گیاهی» می‌نامند و برای پایین آوردن فشارخون بسیار موثر است.

شنبلیه:

این گیاه به دلیل دارا بودن نیکوتینیک اسید تا حدود زیادی فشارخون را پایین می‌آورد. دو قاشق چایخوری از این گیاه را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه در آب بجوشانید. سپس آب آن را دور ریخته و دانه‌ها را بکوبید و یک خمیر نرم درست کنید. مصرف این خمیر در حالت ناشتا به کاهش فشارخون کمک می‌کند.

فلفل قرمز:

از تجمع پلاک‌ها در رگ‌های خونی جلوگیری می‌کند و باعث کاهش تدریجی فشارخون می‌شود.

گشنیز:

پژوهش‌های انجام شده بر روی این گیاه نشان داده که مواد موجود در گشنیز تاثیر بسیار خوبی در کاهش فشارخون دارد. انواع توت‌ و زغال اخته: سرشار از آنتی اکسیدانی است که از فشارخون بالا پیشگیری می‌کند.

آب انار:

از سالم ترین نوشیدنی هاست که توانایی بالایی در کاهش فشارخون دارد. آب انار برای کاهش فشارخون در طولانی مدت و کوتاه مدت تاثیر دارد.

کیوی:

سرشار از ویتامین C است که تاثیر فوق‌العاده‌ای در کاهش فشارخون دارد.

موز، آووکادو، طالبی، خربزه و هندوانه:

این میوه‌ها به دلیل پتاسیم فراوان اثرات سدیم را کاهش می‌دهد و فشار خون از دیواره رگ‌های خونی را کمتر می‌کند. توصیه می‌شود افراد بزرگسال نیز روزانه ۴۷۰۰ میلی‌گرم پتاسیم مصرف کنند.

لیموترش:

یکی از مرکبات سرشار از ویتامین C و همچنین فلاوونوئیدهاست. این دو ترکیب به نگهداری رگ‌های خونی در شرایط خوب کمک می‌کند. بنابراین مانع از فشار خون زیاد به رگ‌های خونی می‌شوند.

آلو:

سرشار از پتاسیم است و به حفظ سطح طبیعی فشارخون کمک می‌کند. مصرف به اندازه پتاسیم در حفظ تعادل مایعات در بدن موثر هستند.

آناناس:

ترکیب بروملین موجود در این میوه سبب حل شدن لخته‌های خونی می‌شود و جریان خون را کاهش می‌دهد.

گلابی هندی:

این میوه سبب کاهش کلسترول بد و چربی خون و در نتیجه  فشار خون می‌شود.

زالزالک:

زالزالک قادر است جریان خون را بهبود دهد، فشار خون را پایین بیاورد و خطر لخته شدن خون را کم کند. تمام این موارد می‌توانند سطح انرژی را افزایش دهند و با کاهش فشار خون، از حمله قلبی و سکته مغزی پیشگیری کنند.

چغندر؛

چغندر حاوی ترکیباتی هستند که رگ‌های خونی را شل می‌کنند. مصرف روزانه‌ی یک فنجان آب آن می‌تواند فشار خون را تا ۵ درجه پایین بیاورد. برگ چغندر به غیر از نیترات، منبعی غنی از پتاسیم و آنتی اکسیدان‌هایی است که روی کاهش فشار خون تاثیر مثبت دارند.

با ما در تماس باشید